Τρίτη, Μαΐου 29, 2007

Οι πρώτες συσκευές μιμητικής αντιβαρύτητας: Λέβιτρον


Το Λέβιτρον είναι μια εκπληκτική εφεύρεση μίμησης αντιβαρυτικών φαινομένων πρώτης γενεάς του Roy Harrigan* που βρήκε μέχρι στιγμής εμπορική εφαρμογή στην βιομηχανία παιχνιδιών αλλά και προοπτικές εφαρμογής στο μικρόκοσμο και την νανοτεχνολογία.

(photo) Roy Harrigan
Ο Bill και ο πατέρας του Ed Hones πατεντάρισαν το Λέβιτρον και το προώθησαν πρώτοι στην αγορά με αποτέλεσμα να γίνουν γνωστοί και να θεωρούνται οι εφευρέτες του. Όμως, όπως αποδείχτηκε το 1997, ο πραγματικός εφευρέτης του ήταν ο Roy Harrigan,ο οποίος αφού φοίτησε για ενάμιση χρόνο σε ένα κολέγιο,το εγκατέλειψε και έκανε εκατοντάδες εφευρέσεις με πιο σημαντική, το Λέβιτρον.Το 1983 κατάφερε να του παραχωρηθεί η άδεια για να το πατεντάρει, αλλά επειδή ήταν πολύ επιφυλαχτικός δεν το προώθησε στην αγορά, με αποτέλεσμα να περάσει απαρατήρητη η πατέντα του.Το 1993 ο Bill Hones αφού επικοινώνησε με τον Harrigan και τον έπεισε να συνεταιριστούν, προώθησε στην αγορά το Λέβιτρον χωρίς καμμία αναφορά όμως στον Harrigan, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να παραμείνει άσημος παρόλο που ήταν ο εφευρέτης του, γεγονός που έγινε γνωστό το 1997 όπου και του αποδώθηκαν τα δικαιώματα.

Το Λέβιτρον αποτελείται από μια βάση ισχυρού μόνιμου μαγνήτη-νεοδύμιου και από μια μαγνητική σβούρα 22γρ. που είναι σχεδιασμένη για να δέχεται διαφόρων μεγεθών πλαστικά και μπρούτζινα βαρίδια-κρίκους.
Η αρχή της λειτουργίας του βασίζεται στην απωστική δύναμη που προκαλείται από δύο ισχυρούς μαγνήτες με ομώνυμα στραμένους πόλους (τα ομώνυμα απωθούνται) και από την αρχή ισορροπίας των γυροσκοπίων που προκαλείται από ένα αρχικό ρυθμό περιστροφής της σβούρας ή με ειδικό μοτέρ ή με το χέρι.
Η ευαίσθητη ισορροπία αιώρησης της σβούρας επιτυγχάνεται σε ένα ειδικό σημείο ισορροπίας όπου εξουδετερώνεται η βαρύτητα από την απωστική δύναμη των μαγνητών και από την ορθή ρύθμιση των βαριδίων πάνω στη σβούρα καθώς και τον κατάλληλο ρυθμό περιστροφής της (αρχή γυροσκοπίων).
Ο διάσημος μαθηματικός Εarnshaw είχε αναπτύξει τον 19ο αιώνα ένα θεώρημα (θεώρημα Earnshaw) το οποίο απέκλειε την αιώρηση χρησιμοποιώντας μόνο μόνιμους μαγνήτες. (Το θεώρημα δεν απέκλειε αιώρηση με χρήση διαμαγνητικών υλικών/υπεραγωγών)
Πολλοί φυσικοί συμβούλευαν τον ερασιτέχνη εφευρέτη Harrigan ότι χάνει τον χρόνο του και ότι πρέπει να τα παρατήσει διότι η εφεύρεση που επιχειρούσε να κάνει ήταν ανέφικτη λόγω ότι παραβίαζε το θεώρημα Earnshaw.
Όμως ο Harrigan δεν αποθαρρύνθηκε και συνέχισε τις προσπάθειες μέχρι που τα κατάφερε.
Η ιστορία αυτή θυμίζει και άλλες γνωστές ιστορίες σπουδαίων εφευρέσεων όπως το αεροπλάνο και η ιστορία με τους αδερφούς Ράιτ, στην οποία πολλοί διάσημοι μαθηματικοί της εποχής ισχυρίζονταν ότι δεν θα επιτευχθεί πότε πτήση με μηχανή βαρύτερη του αέρα.(χρησιμοποιώντας μάλιστα και μαθηματικές εξισώσεις που δημοσίευαν σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά!!)

Οι συνθήκες που χρειαζόταν για να δουλέψει το λέβιτρον αποδείχθηκαν αρκετά στενές αλλά όχι τελικά αδύνατες!

  • Οι μαγνητικές δυνάμεις των πεδίων θα πρέπει να είναι οι ακριβώς ορθές.
  • Η μάζα της σβούρας θα πρέπει να είναι ορθή με απόκλιση το πολύ 0.5%.
  • Ο ρυθμός περιστροφής δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ γρήγορος ούτε πολύ αργός.
  • Η σβούρα θα πρέπει να εισαχθεί σε μια πολύ μικρή περιοχή σταθερότητας, μόνο μερικά χιλιοστά ύψους και πλάτους, με μια μικροσκοπική ενεργειακή μετατόπιση.

Ο Harrigan αρχικά κατάφερε την πρώτη αιώρηση περιστρέφοντας την σβούρα κατευθείαν στον αέρα!

Στις τελικές εκδόσεις του Λέβιτρον όμως η αρχική περιστροφή γίνεται πάνω και στο κέντρο της μαγνητικής βάσης και η πτήση επιτυγχάνεται ανυψώνοντας σταδιακά την σβούρα χρησιμοποιώντας μία ξύλινη ή πλαστική θήκη. Χρειάζονται αρκετές προσπάθειες από τον αρχάριο χρήστη του λέβιτρον για να πετύχει μια ιδανική αιώρηση.

Ο χρόνος συνολικής αιώρησης συνήθως φτάνει τα 2λεπτά καθώς πέφτει ο ρυθμός περιστροφής της σβούρας και χάνεται η ισορροπία. Έχουν όμως αναφερθεί και χρόνοι αιώρησης ρεκόρ που φτάνουν τα 3 λεπτά!
Το Λέβιτρον έχει δοκιμαστεί και σε κενό με ιδιαίτερα αυξημένο χρόνο αιώρησης που φτάνει την μισή ώρα.
Έχει κατασκευαστεί επίσης ειδική ηλεκτρική συσκευή που δημιουργεί ιδιοπεριστρεφόμενα μαγνητικά πεδία τα οποία μπορούν να κρατήσουν το Λέβιτρον στον αέρα μέχρι και 5 μέρες!!
Κανείς όμως δεν ξέρει γιατί ακριβώς τελικά πέφτει και για ποιο λόγο δεν μπορεί να επιτευχθεί αέναη αιώρηση.
Πολλοί παράγοντες έχουν υποθεθεί ότι διαταράσσουν την ευαίσθητη ισορροπία και ρίχνουν τελικά το Λέβιτρον με κυριότερους τις διακυμάνσεις στην θερμοκρασία δωματίου ή την υγρασία και τον καιρό!

Διάφορα βίντεο που δείχνουν το Λέβιτρον σε δράση:
http://www.youtube.com/watch?v=_-gDRhH-9ao
http://www.youtube.com/watch?v=7w7tA9GzJFQ
http://www.youtube.com/watch?v=EoNeMiAkYDM
http://www.youtube.com/watch?v=d3y-akUMtYE
http://www.youtube.com/watch?v=YOQyn6c1Kc4 (με τον ηλεκτρικό διαιωνιστή που πέτυχε αιώρηση 5 ημερών)
http://www.youtube.com/watch?v=Cd_lllVq1eE (με ειδικό apparatus που πέτυχε αιώρηση 5 ωρών)

Το επίσημο site της εφεύρεσης:
http://www.levitron.com/

.pdf επιστημονικό κείμενο για την αρχή λειτουργίας:
http://magnmat.physics.auth.gr/documents/Levitation2001.pdf

e-shop από το οποίο μπορείτε να παραγγείλετε διάφορες εκδόσεις του Λέβιτρον και τα αξεσουάρ του:
http://www.fatbraintoys.com/

Σάββατο, Μαΐου 19, 2007

Αρχή ισοδυναμίας: Ο Γαλιλαίος είχε τελικά άδικο(!)?

Στον κόσμο της φυσικής, καμία ιστορία δεν είναι τόσο γνωστή όσο η ιστορία του Γαλιλαίου να ρίχνει σφαίρες από την κορυφή του κυρτού πύργου της Πίζας για να αποδείξει ότι η βαρύτητα επιταχύνει όλα τα αντικείμενα στον ίδιο βαθμό ανεξάρτητα από τη μάζα ή τη σύστασή τους.

Αυτό ονομάζεται «αρχή της ισοδυναμίας» και είναι ένας θεμέλιος λίθος της μοντέρνας φυσικής!

Αλλά ήταν τελικά σωστός ο Γαλιλαίος;

Φανταστικά μικρές παραβιάσεις της αρχής της ισοδυναμίας μπορεί πράγματι να συμβαίνουν, παρέχοντας μια δοκιμαστική βάση της θεωρίας των υπερχορδών και ορίζοντας τον δρόμο για μια περικλείουσα όλες τις δυνάμεις θεωρία των πάντων!

http://science.nasa.gov/headlines/y2007/18may_equivalenceprinciple.htm?list991948